Właściciel musi dbać o zabytkową nieruchomość

Jestem właścicielem budynku wpisanego do rejestru zabytków, w związku z czym nie płacę za niego podatku od nieruchomości. Staram się dbać o budynek, na bieżąco dokonywane są prace porządkowe wokół niego, koszone są trawniki. Niestety budynek wymaga dużych nakładów finansowych, na które obecnie mnie nie stać, dlatego sam obiekt niszczeje. Czy może to spowodować, że stracę zwolnienie z podatku?

TAK. Grunty i budynki wpisane indywidualnie do rejestru zabytków korzystają ze zwolnienia w podatku od nieruchomości (z wyjątkiem części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej), pod warunkiem ich utrzymania i konserwacji, zgodnie z przepisami o ochronie zabytków. Tak stanowi art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1445 ze zm.). Opieka nad zabytkiem sprawowana przez jego właściciela lub posiadacza powinna polegać w szczególności na prowadzeniu prac konserwatorskich, restauratorskich i robót budowlanych przy zabytku, zabezpieczenia i utrzymania zabytku oraz jego otoczenia w jak najlepszym stanie, a także korzystanie z zabytku w sposób zapewniający trwałe zachowanie jego wartości. W związku z powyższym, Czytelnik powinien nie tylko dbać o otoczenie budynku czy dokonywać koniecznych prac porządkowych, ale powinien również wykonywać konieczne remonty. Podatnik, aby mógł skorzystać ze zwolnienia podatkowego, zobowiązany jest do dbałości o zachowanie takiego stanu technicznego, który nie doprowadzi do całkowitego unicestwienia budynku, a ponadto zobligowany jest do ochrony tych walorów budynku, które zadecydowały o jego wpisie do rejestru zabytków.

Kontroli w zakresie przestrzegania powyższych obowiązków może dokonywać miejski lub wojewódzki konserwator zabytków. Może on wydać zalecenia pokontrolne odnośnie konieczności przeprowadzenia określonych prac w stosunku do nieruchomości. Nieprzeprowadzenie takich prac może skutkować powiadomieniem przez konserwatora zabytków o tym fakcie organu podatkowego. Konsekwencją tego może być opodatkowanie nieruchomości według norm ogólnych (bez zwolnienia).

Nie jest spełnieniem warunku utrzymania i konserwacji zabytku zgodnie z przepisami o ochronie zabytków jedynie częściowe (np. tylko w zakresie prac niewymagających zezwolenia) utrzymanie i konserwacja zgodnie z przepisami o ochronie zabytków. Dobro chronione podlega bowiem szczególnej, ustawowo określonej opiece, która musi być kompleksowa, całościowa i nie może ograniczać się np. do prac porządkowych, które wszak również wpisują się w ochronę zabytku, a jednak nie dopełniają całości obowiązków nałożonych na ich właściciela (dysponenta) zgodnie z przepisami o ochronie zabytków. Nie jest zresztą wymagane, aby celem uzyskania zwolnienia podatkowego wszelkie możliwe prace "utrzymania i konserwacji" zabytku były wykonane w jednym roku podatkowym, może się jednak okazać, że harmonogram takich prac rozkłada się na lata (por. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 10 października 2018 r., sygn. akt I SA/Wr 532/18).