Opodatkowanie niższą stawką podatku nieruchomości będących w posiadaniu osób prawnych

Osoby prawne, tak jak osoby fizyczne, mogą opłacać podatek od nieruchomości z zastosowaniem stawki niższej w przypadku, gdy faktycznie nie wykorzystują ich w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Taki wniosek płynie z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 maca 2021 r., sygn. akt III FSK 896/21.

Rozpatrywana sprawa dotyczyła zasadności obciążenia Agencji Mienia Wojskowego podatkiem od nieruchomości w odniesieniu do gruntów i obiektów budowlanych stanowiących własność Skarbu Państwa w wysokości określonej według stawek dla nieruchomości związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. WSA w Lublinie stał na stanowisku, że Agencja jest podatnikiem podatku od nieruchomości w stosunku do wszystkich będących w jej posiadaniu gruntów, budynków i budowli, który to podatek zobowiązana jest uiszczać według stawek najwyższych. W opinii Sądu wykonywanie przez podatnika prowadzącego działalność gospodarczą również zadań publicznych nie ma znaczenia prawnego na gruncie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Natomiast zdaniem Agencji sam fakt posiadania przez nią nieruchomości nie może przesądzać o tym, że wszystkie one podlegają opodatkowaniu stawką najwyższą, bowiem część z nich nie jest wykorzystywana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Agencja złożyła skargę kasacyjną na wyrok wydany przez WSA. Organ nie złożył odpowiedzi na skargę. Za zgodą stron sprawa została skierowana do NSA.

NSA uznał, że skarga kasacyjna zasługuje na uwzględnienie. Potwierdził, że Agencja Mienia Wojskowego jest podatnikiem podatku od nieruchomości, jednak nie wszystkie jej nieruchomości powinny być opodatkowane z zastosowaniem stawki właściwej dla działalności gospodarczej. W swoim uzasadnieniu odniósł się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 lutego 2021 r., sygn. akt SK 39/19. Wynika z niego, że art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych rozumiany w ten sposób, że o związaniu gruntu, budynku lub budowli z prowadzeniem działalności gospodarczej decyduje wyłącznie posiadanie gruntu, budynku lub budowli przez przedsiębiorcę lub inny podmiot prowadzący działalność gospodarczą, jest niezgodny z art. 64 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 i art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. NSA potwierdził, że przedsiębiorcy nie mogą być obciążani wyższą stawką podatku jedynie z powodu posiadania nieruchomości, które nie służą im do prowadzenia działalności gospodarczej. Poza tym wskazał, że zasada ta dotyczy zarówno przedsiębiorców będących osobami fizycznymi, jak i osób prawnych. Status przedsiębiorcy nie ma znaczenia. W jego opinii nieruchomości będące w posiadaniu Agencji Mienia Wojskowego, które nie mają związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, należy opodatkować preferencyjnie.

Poza tym NSA wskazał, w jaki sposób należy badać związek nieruchomości z działalnością firmy. Jego zdaniem związek ten, oprócz samego posiadania nieruchomości przez przedsiębiorcę lub inny podmiot prowadzący działalność gospodarczą, powinien być oparty na faktycznym lub nawet potencjalnym wykorzystywaniu tej nieruchomości w działalności gospodarczej tego podmiotu. Grunty, budynki i budowle, które choćby pośrednio lub w ograniczonym zakresie służą prowadzeniu działalności gospodarczej, powinny być uznane za związane z tą działalnością. W ustaleniu istnienia związku nieruchomości z prowadzoną działalnością gospodarczą przydatne mogą być też takie okoliczności, jak np. wprowadzenie nieruchomości do ewidencji środków trwałych czy ujęcie wydatków na ich nabycie lub wytworzenie oraz utrzymanie w kosztach działalności gospodarczej. Zatem w każdym przypadku ustalenie związku nieruchomości z prowadzeniem działalności gospodarczej podmiotu, który prowadzi także inny rodzaj działalności, nie może ograniczać się tylko do wykazania posiadania tych nieruchomości.